دیار عیاران

مطالعهٔ متون کهن فارسی و داستان های عامیانه اصلی بسیار مهم در شناخت تاریخ زندگی یک قوم است و از زوایای گوناگون درخور مطالعه و بررسی؛ از جمله می توان آن ها را از دیدگاه اجتماعی ارزیابی کرد. این بررسی ها ما را با آداب و رسوم و آیین ها و اعتقادات مردم گذشته، تحولات اجتماعی، دگرگونی باورها، و تداوم برخی از سنت ها آشنا می سازد.

داستان های کهن شامل نکته های بسیاری دربارهٔ اوضاع اجتماعی و اداری و آداب و رسوم اند و منصوره گرجی در کتاب «دیار عیاران؛ جلوه های فرهنگ عامه در داستان سمک عیار» بر آن است با معرفی گوشه هایی از فرهنگ عامهٔ گذشتگان از جمله آداب و رسوم عیاران، پادشاهان و دربار، جشن ها و عزاداری ها، آداب مهمانی و معاشرت در داستان سمک عیار، مجموعه ای از ارزش های فرهنگی و اجتماعی را در جامعه های سنتی ایران بررسی کند.

او در این اثر سه سوال اصلی مطرح کرده است:

آیا سمک عیار، به منزلهٔ داستان عامیانهٔ کهن، از آداب و رسوم و سنت های جاری جامعه برخوردار است؟، مؤلف سمک عیار از کدام یک از عناصر فرهنگ عامه بهره جسته و تا چه حد استفاده کرده است؟، کدام یک از این عناصر همچنان در میان مردم این زمانه رایج است؟

منصوره گرجی در این تحقیق، کوشیده است تا به این سوالات پاسخ دهد.