اذن ولی در خصوص ازدواج دختر باکره

معرفی کتاب اذن ولی در خصوص ازدواج دختر باکره

کتاب اذن ولی در خصوص ازدواج دختر باکره اثر مهدی رضائی زاده می باشد و انتشارات قانون یار آن را منتشر کرده است.اذن ولی، در نکاح که با توجه به لزوم قائل شدن حق انتخاب در ازدواج برای دختر باکره و از طرفی دفع ضرر احتمالی، نیاز به استفاده از تدابیر عاقلانه ی پدر در این رابطه اهمیت زیادی دارد.

هنگامی که از اذن ولی در نکاح دختر صحبت می شود منظور دختری است که به سن رشد رسیده باشد که با توجه به مذاهب مختلف اسلامی ولایت بر دختر و با توجه به باکره بودن یا نبودن متفاوت است. هم چنین نوع ولایت که می تواند ولایت جبری باشد یا ولایت اختیاری با هم متفاوت هستند.حقوق و احکام خانواده از اهمیت خاصی برخوردار است که تا حد زیادی ناشی از ارزش و جایگاه خانواده در دین مبین اسلام و عرف و فرهنگ جامعه اسلامی است.

 خانواده هسته مرکزی اجتماع و نخستین اجتماعی است که در اثر عقد ازدواج شکل می گیرد و زن و شوهر آداب و رسوم زندگی و اصول اجتماعی و ابزار محبت و عشق و علاقه به دیگری و از خودگذشتگی را تجربه می کنند، خانواده کانونی برای حمایت از انسان و ارزش های والای اخلاقی است، خانواده در حفظ و گسترش اقتدار ملی و اجتماعی نقش مؤثری دارد، به عبارت دیگر بین اقتدار ملی و استحکام خانواده رابطه نزدیکی برقرار است و تزلزل و تباهی خانواده ها باعث انحطاط ملت ها است و سستی روابط خانوادگی موجب انحطاط اجتماعات بشری می باشد.

یکی از مسائل قابل توجه که در زمینه ی حقوق و آزادی های زنان مطرح است موضوع حق انتخاب همسر و شریک زندگی می باشد. گفته می شود، کرامت و شخصیت زن، به عنوان یک موجود انسانی، همانند مرد، اقتضاء می کند که در حق انتخاب همسر، همانند مرد آزادی کامل داشته  باشد و در این راه اراده دیگری بر او تحمیل نشود، تبعیض و تفاوتی که از این حیث در جوامع مختلف بین زن و مرد وجود دارد و تحمیل هایی که در انتخاب همسر بر روی زن اعمال می گردد یا موانع و محدودیت هایی که از این حیث در مورد او اجرا می شود مدافعین ارتقاء حقوق زن و طرفداران تساوی حقوق زن و مرد را بر آن داشت که به طرق مختلف این آزادی را برای زنان تثبیت و تساوی آنان را با مردان در این خصوص تأمین نمایند. امروزه در قوانین بسیاری از کشورها، سعی شده، از محدودیت و ممنوعیت آزاد انتخاب همسر برای پسر و دختر کاسته و ازدواج آن ها بدون نظر خود و با تحمیل نظر اولیائشان به رسمیت شناخته نشود و از سوی دیگر، ممانعت و عدم اجازه آن ها نیز، مانع ازدواجشان نگردد.

بخشی از کتاب اذن ولی در خصوص ازدواج دختر باکره

ولایت پدر و جد پدری در امر تزویج پسر صغیر و دختر صغیره که موضوع تبصره ماده 1041 می باشد، در فرض حیات هر دو ترتیبی نیست بلکه در عرض یکدیگر هستند. بنابراین هر یک از آنان می توانند بدون کسب موافقت دیگری مبادرت به ازدواج مولی علیه نماید. البته در صورت انجام امر ازدواج توسط هر دو، ازدواجی که زودتر انجام گرفته صحیح، و دیگری بلااثر است. اما در صورت وقوع هر دو در زمان واحد، بنظر فقها اقدام جد پدری مؤثر و عمل پدر بدون اثر خواهد بود.

 ولی در خصوص اجازه و و موافقت با ازدواج دختری که شوهر نکرده، قضیه به چه صورت است، موافقت و مخالفت کدام مؤثر است؟ در صورت اختلاف نظر میان آنان نظر کدامیک معتبر است؟ و دادگاه باید با کدامیک تماس حاصل کند؟در مورد اذن پدر یا جد پدری نسبت به نکاح دختر کبیره که موضوع ماده ی 1043 قانون مدنی می باشد، به نظر بعضی از حقوقدانان این حق بنحو ترتیبی است.

 یعنی در صورت حیات پدر باید برای موافقت با ازدواج به او رجوع کرد و فقط در صورت فوت پدر، جد پدری اختیار اذن نکاح دارد. ولی به نظر می رسد که بر خلاف این استنباط از متون فقه، موافقت احد از پدر یا جد پدری، بدون لزوم رعایت ترتیب برای صحت عقد کافی است. بدین ترتیب دختر کبیره ی باکره چنانچه موافقت هر یک از پدر یا جد پدری را برای نکاح جلب نماید، حق ازدواج خواهد داشت و به همین نحو در صورت عدم اعلام موافقت هر یک از آنان، دختر حق دارد بشرح مذکور در قانون به دادگاه مراجعه و مراتب قصد خود را در مورد نکاح به اطلاع هر یک از آنان برساند.