سفر نامه ی روح (صحت و مرض)

مولانا حکیم ملا محمد فضولی، شاعر و اندیشمند والا جای شیعه (م- 990 هـ ) در تاریخ ادبیات اسلامی شخصیتی مستثنی دارد. متفکر و شاعر سه زبانه ای است که تأثیر عمیقی در تاریخ ادبیات ترکی، عربی و فارسی بر جای نهاده است. نام او محمد، نام پدرش سلیمان بود. گفته شده که در سال 910 هـ . در خانواده ای شیعی مذهب و آذربایجانی، در جوار مرقد سید الشّهدا، در کربلا به دنیا آمده است.
در جوانی لقب «ملا» گرفته و مشهور به ملا فضولی بوده است. علوم عربی را نزد عالمی به نام رحمت الله و علوم ادبی را نزد حبیبی شاعر معروف آذربایجان آموخته است و نیز با دختر رحمت الله ازدواج کرده و پسری عالم و شاعر با تخلص فضلی داشته است.
لقب «ملا» نشانه ی کلامی بودن وی و لقب «حکیم» بیانگر رویکرد او به فلسفه و حکمت است. به دیگر سخن، حکیم ملا محمد فضولی مانند ابوعلی سینا و بیشتر از او، توانست کلام و فلسفه را به گونه ای آشتی دهد و راه سومی را در حکمت اسلامی بگشاید که بعدها از سوی حکیم ملا عبدالله زنوزی دنبال شد.